De strijd om vrijheid, de romantische vrijbuiter, bevrijding uit gevangenschap of een slavenbestaan, vrij breken uit een sleur, de films uit Hollywood staan er vol mee. Het idee van vrijheid en de American dream gaan hand in hand en verkopen goed. Veel mensen voelen zich gevangen in hun bestaan en Hollywood biedt een goedkope afleiding voor de droom naar vrijheid. Goedkoop omdat het niet veel kost en een bevestiging biedt voor het idee dat vrijheid alleen mogelijk is voor een gelukkige enkeling en een filmscript.

Ook een simplistisch Hollywood concept van goed en kwaad is onderdeel van het script. Het demoniseren van het kwaad, in fantasy en het religieuze genre soms letterlijk demonen genoemd, zorgt voor een ongecompliceerde zwart wit tekening van goed en kwaad. Deze contrastvoorstelling is niet nieuw en zeker geen recente ontwikkeling. In de geschiedenis is het een frequent toegepaste methode om wandaden van de heersende klasse te maskeren en een machtsbasis te genereren. Ook biedt het ongeïnformeerde, partieel of fout geïnformeerde mensen een makkelijk door dezelfde heersende klasse te controleren richtpunt om hun onbestemde angsten en onbehagen te richten en te bezweren. Dit mechanisme verklaart de meest gruwelijke en redeloze vervolgingen in onze geschiedenis. De onbestemde angst en onbehagen in de samenleving veroorzaakt door onderdrukking en isolement, wordt vaak geprojecteerd op de meest weerlozen door ze te demoniseren.

Het door de heersende klasse omarmde simplistisch narratief van het kwaad wordt gebruikt om het volk af te leiden van de feitelijke onderdrukking. Hierdoor kon het gebeuren dat een 'oma' het letterlijke geslachte offer werd van gruwelijk geweld, veroorzaakt door mensen die haar kenden en waar ze vaak lief en leed mee gedeeld had. Haar naam, kinderen, familie, vrienden en zelfs menselijkheid werd haar afgenomen door haar te demoniseren als heks. In de ogen van de mensen die haar te na stonden, werd ze ineens een verpersoonlijking van het kwaad, een bezetene, een offer voor eigen gemoedsrust. Het woord offer is afgeleid van het Latijnse woord offerre, wat 'aanbieden' betekent. Van oudsher vereist de bezwering van een grote angst een offer. Deze praktijk werkte als een tweesnijdend zwaard. De directe angst werd tegen een onnoemelijk hoge prijs bezweert, maar als gevolg daarvan gingen mensen elkaar controleren, immers iedereen kon een heks zijn. Uit angst om zelf het leven of een geliefde te verliezen aan een gruwelijke dood, werd angstvallig een voorgeschreven gedragscode gevolgd.          

Het paasfeest is het belangrijkste christelijke feest en is onder andere een waarschuwing voor juist dit mechanisme. Als Jezus voor Pilatus staat en Pilatus aan de menigte vraagt wat hij moet doen, roept de menigte opgehitst door de Hogepriesters "Kruisig Hem!" Toen Pilatus vroeg: "Wat heeft Hij dan misdaan?", schreeuwde de menigte nog harder: "Kruisig Hem!" (Markus 15)

Hoe het mogelijk is dat mensen deze offers willen brengen en zover kunnen gaan is al in 1890 door de Franse socioloog en psycholoog Gustav Le Bon beschreven als massavorming. In een menigte wordt het individuele denken uitgeschakeld en vervangen door groepsdenken. Eigen verantwoordelijkheid, waarden en normen worden overboord gegooid. Ook het eigen belang doet onder voor de waan van de massa, hoe irrationeel deze dan ook moge zijn. In zijn werk 'De vrolijke wetenschap' stelt de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche: "Waar geheerst wordt, daar zijn massa’s: waar massa’s zijn, daar is een behoefte aan slavernij. Waar slavernij is, daar zijn slechts weinig individuen, en deze hebben de kudde-instincten en het geweten tegen." 

De zelfdisciplinering werd door de Franse filosoof Michel Foucault vergeleken met het principe van een panopticum. Dit concept beschreven door de Engelse filosoof Jeremy Bentham is een koepelvormig gebouw, waarbij alle ruimten open en in een ring rond de centrale hal zijn geconstrueerd. Dit ontwerp maakt het mogelijk alle ruimten met maar één 'bewaker' te controleren vanuit de centrale hal. Het principe is toegepast op onder andere scholen en klinieken, maar is het meest bekend als gevangenis. In Nederland zijn drie koepelgevangenissen gebouwd. Foucault stelt dat de wetenschap van de mogelijkheid dat elke beweging gezien kan worden door een bewaker of andere gevangenen, een zelf disciplinerende werking heeft. Hij trekt dit principe door naar de samenleving, waar mensen elkaars en hun eigen bewaker zijn. In de huidige tijd met de toenemende digitalisering is dit mechanisme alleen maar sterker geworden en wordt er al gesproken van een deugcultuur.

Voor het verspreiden van een macht narratief, ofwel propaganda werd vroeger de kerk gebruikt. In de kerk verzamelde het volk zich om te leren. Daarom was de kerk het ideale medium voor de heersende klasse om de 'plebs' te manipuleren. Op deze manier raakte godsdienst verstrikt met propaganda en werden ook bijbelverhalen gebruikt voor propaganda doeleinden en werd de kerk soms zelfs een instituut van handhaving en vervolging. De godsdienstoorlogen en vervolging van andersgelovigen had dan ook vrijwel nooit een religieus, maar altijd een machtsmotief. Deze rol van de kerk is gaandeweg met de technologische ontwikkelingen overgenomen door de media en social media. De religieuze verhalen (voor propaganda motief) zijn nu voor de meeste mensen vervangen door Hollywood films, het journaal, de krant en actualiteitenprogramma's. Maar aan de demonisering en uitsluiting van kritisch denkende mensen is niets veranderd. 

Wat wel is veranderd, is de zichtbaarheid van de macht. In zijn boek 'Surveiller et punir' stelt Foucault dat er een verschuiving van soevereine macht naar disciplinerende macht heeft plaatsgevonden. Eerst was alleen de macht zichtbaar in de vorm van koning en adel. Het 'gewone' volk was onbeduidend en onzichtbaar. Vanaf de 17e eeuw ontstaat de zoals hierboven beschreven discipline en is het volk zichtbaar, maar de werkelijke macht onzichtbaar. Ook beschrijft hij dat de disciplinerende macht uiteindelijk opschuift naar een controlerende macht. Deze controlerende macht is volgens de Franse filosoof Gilles Deleuze: "voortdurende controle, directe communicatie en waarin de controlemechanismen geleidelijk doordringen in het sociale veld, verspreid in de hersenen en de lichamen van de burgers."

Een kenmerk van een macht narratief is dat alles wat dit narratief tegenspreekt of onderuit kan halen wordt genegeerd en gecensureerd. Omdat het heden alleen is te duiden in de context van de geschiedenis, wordt deze waar dit niet past in het narratief genegeerd en net als in vroegere tijden met religieuze verhalen gebeurde soms verdraait of aangepast. George Orwell beschrijft in zijn boek '1984' de geschiedvervalsing als middel om het heden te kunnen manipuleren. Een beroemde aan Napoleon Bonaparte toegeschreven uitspraak hierover is: "De geschiedenis is een hoop leugens waarover iedereen het eens is."

Een duiding van de werkelijkheid gebaseerd op een blind geloof met alleen een dogmatische onderbouwing is levensgevaarlijk. Daarom is in het belang van vrijheid een onafhankelijke en kritische journalistiek onmisbaar. Toen de PvdA nog PvdA was en de Kamervoorzitter van deze partij een schriftelijke vraag durfde te stellen of de minister "alle vrije jongens de nek wilde omdraaien" en deze te ondertekenen met de 'Tegenpartij', een fictieve partij van het duo van Kooten en de Bie, stelde dezelfde Dick Dolman: "Voor een democratie is een parlement van belang, maar de journalistiek is nog veel belangrijker."